Stijn Vreven, de laatste der Mohikanen

‘Soms denk ik wel eens: ik ben in een verkeerde wereld geboren. Het liefst leefde ik tussen de indianen’.

Maar hij stond op het voetbalveld. De opzienbarende uitspraak komt van een man van wie je niet anders had verwacht. Een man ook, waar de volgende uitspraak aan toe te dichten is: ‘Bizar hoe iedereen een mening over me heeft. Een sportpsycholoog meende te weten dat ik problemen thuis zou hebben. Over termen van gekheid spreken terwijl ik die man nooit heb ontmoet… Dat is typisch Nederland’. Een speler die niet schroomde de grens op te zoeken en er regelmatig finaal overheen te gaan: ‘Kijk, als het minder gaat met mijn elftal, gooi ik nog wat extra op mijn wedstrijdbeleving. Als ik er dan nóg een schepje bovenop doe, ga ik vaak gigantisch over die lijn’. Hij maakte furore bij FC Utrecht omdat hij met zijn wedstrijdbeleving perfect bij de fanatieke aanhang van de club leek te passen. Die sloten hem dan ook in het hart, terwijl de rest van het land de opvallende vertoning uit Vlaanderen zijn over de schreef gaan vergaf omdat hij eensoortig was in de vaderlandse competitie. Na de succesperiode in de Domstad reeg de rechtsback echter een hoop clubs aan elkaar zonder nog een keer zo populair te worden, verbruikte zijn houdbaarheidsdatum bij directies en medespelers in recordtempo en ging overal met ruzie weg.

We hebben het natuurlijk over Stijn ‘Geronimo’ Vreven. De man met de kenmerkende manen: ‘Gooi je haar los en maak ons gek’, aldus zong de Bunnikside. In 1999 nam FC Utrecht de tot dan toe onbekende Stijn Vreven over van AA Gent. Binnen no-time groeide de rechtsback uit tot volksheld. Hij werd aanbeden door de eigen supporters en gevreesd door zijn tegenstanders. Letterlijk. Zoals tijdens een wedstrijd tegen Willem II. Tijdens het schudden van de handen voorafgaand aan de partij hoefde Vreven maar negen keer aan de bak: ´Zo weigerden Denny Landzaat en Yassine Abdellaoui Vreven zondag de hand te schudden. De weigering van Abdeallaoui is te verklaren. Vorig seizoen werd de Marokkaanse linkerspits namelijk al eens vol getroffen door een klodder speeksel van Vreven. Landzaat heeft mogelijk eveneens onfrisse ervaringen opgedaan met Vreven´.

Ja, wanneer je als linksbuiten tegen FC Utrecht aan moest treden was ziekmelden een vaak overpeinsde gedachte. Naar verluid kreeg de rechtsback met de losse handjes als voorbereiding enkel een foto van zijn tegenstander te zien. Uitschakelen gebeurde tijdens de wedstrijd, het handen schudden of zelfs voor er überhaupt afgetrapt was. ‘Nog voordat het duel met FC Zwolle was begonnen had Vreven al een tegenstander uitgeschakeld. Het slachtoffer was Michel Doesburg, die in de warming-up onzacht in aanraking kwam met Vreven’. De speler van Zwolle herinnerde zich weinig van zijn aanvaring met Vreven, maar liet optekenen dat ‘het leek alsof ik twaalf ronden gebokst had’ .

In de zomer van 2002 had Vreven in Utrecht ruzie met technisch directeur Han Berger, aangezien die de Belg en keeper Wapenaar de schuld gaf van het vertrek van coach Frans Adelaar. Bij monde van de technisch directeur lekte uit dat Adelaar Vreven en Wapenaar niet de baas was. Een kijk in de keuken die door zowel Adelaar, als de beide vedettes absoluut gelaakt werd. Vreven wilde vertrekken en had daarvoor een troef in handen. FC Utrecht had verzuimd 250.000 euro in het pensioenfonds van de back te stoppen. In ruil voor medewerking bij een mogelijke transfer zou Vreven afzien van juridische stappen. Een jaar later verloste FC. Kaiserslautern de gedreven Belg inderdaad uit zijn lijden en zo kwam het tijdperk Vreven-Utrecht tot een einde. De back zou in de rest van zijn carrière nooit meer zo succesvol zijn.

De switch naar de Bundesliga pakte slecht uit voor de Belg. Vreven stond er  in zijn eerste en enige seizoen vaker naast dan hem lief was, kon zijn team niet vooruit helpen en kreeg het gevoel dat hij geen eerlijke kans kreeg bij de Duitse club. Dat was voor een gepassioneerd voetballer als de back niet uit te houden. ‘Bij Utrecht kreeg ik vier jaar lang positieve kritiek. Ik was een held, een cultfiguur. Hier ben ik twee keer niks. Ik wil hier niet nog 2,5 jaar mijn geld verdienen zonder te spelen. Ik schaam me als ik mijn loonbriefje zie’. Een soort van tegenovergestelde Winston Bogarde. Vreven zag dus geen heil in een langer verblijf bij ‘die Roten Teufel’ en trok na slechts acht wedstrijden terug naar Nederland: Arnhem om precies te zijn.

Het verblijf bij Vitesse bleek uiteindelijk, dat zal niemand verbazen, geen lang leven beschoren. Tijdens het tweede seizoen bij de Arnhemse club vielen de prestaties flink tegen en was de juiste werkethiek volgens Vreven ver te zoeken. De Belgische voetballer met het hart op de tong sprak van ‘een kerstmissfeer’ bij Vitesse en doelde daarmee niet op naastenliefde. Die kerstsfeer verklaart dan weer waarom iemand als Jhon van Beukering ooit debuteerde bij de Arnhemse club, maar dat geheel terzijde. Hoe dan ook, de clubleiding van de geplaagde vereniging was niet gediend van de kritiek van Vreven en besloot hem terug te zetten naar de reserves. Een besluit dat voor de rechtsback niet te verkroppen was: ‘Het is beter dat ik wegga. Desnoods lever ik mijn contract in’. Aldus geschiedde. Wellicht dat de arbitragezaak er iets mee te maken had, maar Vitesse liet de back gaan en Vreven besloot een exotische uitstap te maken.

Vreven zette een trend door naar het zonnige Cyprus te verkassen, omdat het eiland goed voor gemoed en gestel zou zijn. ‘Ik moet leren me niet overal meer druk over te maken. Bij Vitesse wilde ik als vijfde eindigen en niet als tiende, daarom ageerde ik binnen de groep tegen de te slappe instelling. Op Cyprus zal ik me relaxter moeten gedragen. Het zonnetje zal daar ongetwijfeld bij helpen’. Wat hij op het eiland tegenkwam is ongewis, maar de Belg keerde na een jaar gedesillusioneerd terug naar Nederland. Ado strikte de back voor een jaar en Vreven was op zijn beurt tevreden zijn carrière op het hoogste niveau te kunnen beëindigen. ‘Bovendien ben ik ervan overtuigd dat deze club bij mij past. ADO is een echte volksclub die past in het rijtje KV Mechelen, AA Gent, FC Utrecht en 1. FC Kaiserslautern dat op mijn cv staat. Stuk voor stuk clubs waar supporters – zoals het hoort – nog altijd het belangrijkste zijn’. Iets wat klaarblijkelijk volgens Vreven bij Vitesse niet het geval was. Net als bij de club uit Arnhem eindigde het verblijf bij ADO echter in mineur.

Vreven viel buiten de basis en eindigde zijn verblijf bij de Haagse club niet met een goed gevoel. In de zomer van 2007 zocht de back een nieuwe club, het liefst in zijn vaderland, maar niemand hapte toe. ‘Ik ga mijn cv dus niet opsturen. Iedereen weet dat ik transfervrij ben en dat ik nog gretig genoeg ben. Ik ga mezelf niet zitten verkopen. Het is graag of niet’. De gepeperde uitspraak sorteerde effect: Sint-Truiden lonkte naar de diensten van Vreven, de deal werd beklonken en de back keerde ten langen leste terug naar zijn vaderland. ‘Na het dramatische seizoen bij ADO Den Haag had ik een beetje afkeer van het voetbal, maar ik heb er nu weer echt zin in’, aldus de geplaagde rechtsback toen hij zijn kicksen van de wilgen haalde en besloot bij Sint-Truiden aan de slag te gaan. De droom om binnen afzienbare tijd fulltime indiaan te worden had hij voorlopig aan de kant geschoven, daar hij in hetzelfde interview aangaf na een aantal jaren als trainer verder te gaan: ‘Ik word hier na mijn actieve carrière opgenomen in de technische staf en dat is precies wat ik wilde’.

Een aantal maanden daarna was er van de positieve stemming minder over. ‘Mentaal ben ik een wrak. Dit is het zwaarste seizoen uit mijn carrière’. Wat was er gebeurd? Eersteklasser Sint-Truiden had zojuist voor de beker pijnlijk verloren van Eendracht Aalst, uit de derde klasse. Vreven was furieus en laakte de instelling van het team: ‘We hadden geen recht op een vrije dag. Die is er om rust te nemen. Wij hebben al genoeg gerust in de wedstrijden. Verliezen van een derdeklasser is een afgang’.  De rechtsback zag zich genoodzaakt aan de bel te trekken en stelde geheel in lijn met zijn persoonlijkheid drastische maatregelen voor om lijfsbehoud te realiseren: ‘Een paar spelers buitengooien kan de oplossing zijn, ja’. Vreven leed niet enkel als sporter, maar vrij letterlijk als mens: ‘Als ik volgend seizoen, na zeventien jaar op het hoogste niveau, voor het eerst in de tweede klasse moet spelen, is dat een ramp. Dat ik in maart te horen kreeg dat ik een type diabetes heb dat normaal alleen kindjes van zeven jaar krijgen, kan volgens de dokters te maken hebben met de jarenlange stress. Ik denk de gevolgen bij degradatie nog erger zullen zijn voor mij’. Vierendertig jaar en nog steeds gedreven.

De clubleiding was echter minder gecharmeerd van de hartstocht van zijn rechtsback. Medio december 2007 ging in huize Vreven de telefoon en deelde de directie de toehoorder mede dat zijn aanwezigheid bij Sint-Truiden niet langer gewenst was. Vreven was niet onder de indruk, zo tekende VI op: ‘ik ga niet op zoek naar een andere club. Ik heb er amper een half jaar opzitten van mijn tweejarige contract. Sint-Truiden heeft een probleem, ik niet. Het is mijn schuld niet dat STVV onderaan bengelt. Ach, het is een bizarre club’. Toch spatte het droomhuwelijk uit elkaar. Vreven maakte het seizoen af bij derdeklasser Tongeren, speelde nog kort voor KSK Leopoldsburg en stopte in 2009 met voetballen. Heden ten dage is Vreven werkzaam als trainer van Esperanza Neerpelt, hoewel hij in Utrecht niet vergeten is. Blijft de Vlaamse Geronimo trainer, of zal hij zich ooit bij zijn indianenbroeders in een Amerikaans reservaat voegen? Het is ongewis, maar hoe het ook zij: wij blijven deze cultheld volgen.

Thomas Vries

Eerder geplaatst op deskybox.wordpress.com op 28 januari 2013