De zes treffers van Dirk Lammers

Herman van Veen wijdt in zijn boek 'Voor ik het vergeet' een alinea aan de spits van DOS in de jaren vijftig. De veelzijdige Utrechtse artiest schrijft: ,,Aan het hoofd van Dirk Lammers kon je van tevoren zien of DOS ging verliezen of winnen. Hij droeg zijn donkere haar strak achterovergekamd, zoals de Rotterdamse burgemeester van de nacht Jules Deelder, maar bij Lammers zat er nog een golf in. Een slag. Als DOS ging winnen glom dat haar. Dan zat er brillantine in, was het dik en vet. Als DOS ging verliezen was het droog en had hij er alleen maar een hand doorgehaald.''

Dirk moet 14 december 1958 - 56 jaar geleden - een heel potje vet in zijn haar hebben gesmeerd. In de gestaag neerstromende regen speelt regerend landskampioen DOS in stadion Galgenwaard tegen SHS. Het wordt een spel van kat en muis. Het Utrechtsch Nieuwsblad kopt in de maandag-editie: 'DOS-scherpschutters kraken SHS: 10-0.' Zes van de tien treffers worden gemaakt door de razendsnelle Lammers. Volgens de verhalen scoort de 32-jarige monteur het halve dozijn doelpunten met een gebroken kaak. Dat is deels bezijden de waarheid.

Lammers, afkomstig van de volksclub Ares, komt op 23 november in botsing met de knie van Willem II-doelman Chris Feyt. Hij laat zich behandelen aan de zijlijn, keert ietwat duizelig terug in het veld en maakt nog twee doelpunten. Invallers zijn niet toegestaan en Dirk wil de ploeg niet in de steek laten, vandaar. DOS zegeviert in Tilburg met 6-2, Lammers maakt er vier. Tegen Ajax en VVV ontbreekt de aanvalsleider. Tegen Scheveningen Holland Sport is hij genezen verklaard en maakt drie weken na zijn kaakbreuk zijn rentree. ,,Ik kom van de Rode Brug, daar kreeg je een harde opvoeding. Zeuren was uit den boze,'' verklaart hij in de krant.

Zes doelpunten in één wedstrijd in de eredivisie. Dirk Lammers schrijft zondag 14 december 1958 geschiedenis en is de eerste speler die dat voor elkaar bokst. Een jaar later evenaart Pierre Kerkhoffs (Sportclub Enschede, 10-1 tegen Sittardia) die prestatie en weer later lukt het Johan Cruijff (8-1 tegen AZ) en Marco van Basten (8-0 tegen Sparta) als spelers van Ajax. Twee van de vier schutters zijn geboren in Utrecht!

Drie van de vijf! Ook Frans Geurtsen (DWS) vindt dat hij in dit lijstje thuis hoort. Het boek '50 jaar betaald voetbal, de complete geschiedenis' meldt dat de Utrechter er tegen ADO vijf maakt. Het verslag in het Utrechts Nieuwsblad van mei 1964 zegt dat 'Frans Geurtsen er op los knalt' en in de tekst lezen we dat één treffer via het been van Villerius gaat. De krant zet die op naam van Geurtsen. En dat doet de voormalige Velox-spits zelf ook.

Op 7 oktober 2007 knalt de Braziliaan Alfonso Alves de mannen met zes treffers uit de recordboeken. Namens Heerenveen maakt de later voor vele miljoenen aan het Engelse Middlesbrough FC verkochte aanvaller tegen Heracles zeven doelpunten.

Het record in het Nederlandse betaalde voetbal staat op naam van Henk Schouten. De Volewijckers heeft in het seizoen 1955-1956, als de eredivisie nog hoofdklasse heet, verreweg de zwakste defensie. De verdediging incasseert 126 tegentreffers in 34 wedstrijden. Van een offday kun je dus eigenlijk niet spreken als Feyenoord op 2 april 1956 in de Kuip de dubbele cijfers op het scorebord schiet. Het wordt 11-4 en Henk Schouten maakt negen doelpunten.

Die zondagavond smaken de aardappels Wim de Jongh niet. De aanvalsleider van Elinkwijk voert de lijst van topscorers aan met Coen Dillen van PSV en Dirk Lammers als naaste belagers. De dag dat de Feyenoorder uit zijn slof schiet maakt De Jongh één doelpuntje tegen MVV. Henk Schouten wordt dankzij de negen doelpunten gekroond tot schutter van het jaar met 35 treffers, Coen Dillen eindigt op 34, Wim de Jongh op 32 en Dirk Lammers en Ton van der Linden sluiten het seizoen af met 30 doelpunten.

Overigens meldt het verslag in de krant van 15 december 1958 dat DOS tegen SHS nog vele kansen laat liggen. Het is de eerste keer en de laatste maal dat een Utrechtse ploeg in de eredivisie de dubbele cijfers haalt. In de beker lukt dat wel. DOS verslaat Gooiland met 12-2 waarbij Ton van der Linden nog productiever is met zeven treffers en FC Utrecht haalt in de beker drie keer de dubbele cijfers. 10-0 tegen eerste divisieclub Veendam en de amateurs van Elinkwijk, 10-1 tegen de zaterdagvoetballers van DOS Kampen.

Dirk Lammers maakt na elf seizoenen in het eerste van DOS op 38-jarige leeftijd nog de overstap naar Go Ahead. In totaal maakt hij in de eredivisie 60 doelpunten. Twee van de zes treffers tegen SHS scoort hij met het hoofd. De bal is na afloop glibberig van de brillantine.

Ton de Ruiter

Eerder geplaatst op Nieuws030.nl op 16 december 2014